عمران بن سلیم می‌گوید: هر گاه زُهری از علی بن الحسین مطلبی نقل می‌کرد، می‌گفت: برای من «زین‌العابدین» روایت کرد.

یک بار ‏سفیان بن عُیینه به او گفت: از چه جهت او را زین العابدین می‌گویی؟

پاسخ داد از سعید بن مسیب شنیدم که رسول خدا فرمود:‏
روز قیامت، فریاد کننده‌ای آواز برآرد: زینت عبادت کنندگان کجاست؟ ‏« یناد مُنادی: أینَ زَینُ الْعابِدینَ؟»؛ چنان می‌بینم که فرزندم علی بن الحسین با تمام وقار و سکون در میان مردم محشر برای رسیدن ‏به جایگاهش قدم برمی‌دارد.‏ علل الشرایع ج1 ص 230

یکی از جلوه های زیبا و درس آموز زندگی امام سجاد علیه السلام راز و نیاز ایشان با معبود یگانه است. نماز امام علیه السلام تصویر جذاب و شوق انگیزی از این ارتباط عاشقانه است که درس گرفتن از آن، راه تعالی دادن به نمازها و ارتباط های ما با آن معبود است.

ابان تغلب می گوید به امام صادق علیه السلام عرض کردم: من علی بن الحسین را دیدم که وقتی به نماز می ایستاد رنگ او دگرگون می شد. امام صادق علیه السلام فرمود: «به خدا قسم علی بن الحسین به خوبی می دانست که مقابل چه کسی ایستاده است!» وسائل الشیعة، ج 4، ص 685

حضرت سجاد علیه السلام دارای پانصد درخت خرما بود. در نزد هر درخت دو رکعت نماز می خواند و در موقع نماز رنگش تغییر می کرد و ایستادنش در نماز مانند ایستادن بنده ذلیل بود که در مقابل پادشاهی بلند مرتبه ایستاده باشد و اعضای بدنش از خوف و خشیت الهی می لرزید و به گونه ای نماز می خواند که گویی این نماز آخرین نماز اوست و بعد از این نماز دیگری نخواهد خواند. بحارالانوار، ج 46، ص 80

برام جالب بود که بدونم چرا اهل سنت با یک کتف عریان و بعضا هروله کنان و عجیب طواف می کنند؟ این چه بدعتی است؟ از کجا چنین برداشتی داشته اند؟

تا اینکه حضرت استاد در بحث خارج فقهشان مطرح فرمودند. ماجرا از این قرار بوده که بعد از جریان صلح حدیبیه و قرارداری که بین کفار و مسلمین بسته شد، هر سه سال یک بار اجازه داشتند به مکه بیایند. مسلمین وارد مکه شدند و مشغول مناسک حجشان شدند. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) عده ای از افراد را دیدند که گوشه ای بی رمق و آشفته نشسته اند. حضرت فرمودند: اهل مکه را (که در آن روز هنوز بت پرست بودند) نمی بینید که چگونه بر کوهها ایستاد و نظاره گر شمایند؟ حضرت ایشان را ترغیب کرد به محکم و استوار بودن و پرهیز از سستی. فرمودند بازوان قوی خود را از زیر احرام بیرون و زور بازوی خود را به آنان نمایش دهید. سپس خود حضرت نیز اینچنین کردند و هروله کنان به دور کعبه طواف نمودند تا مبادا دشمن خیال کند که مسلمین سست و ضعیفند.

امام باقر (علیه السلام) می فرمایند: بدین خاطر است که مردم الان نیز اینچنین می کنند. من [هروله نمی کنم و] راه می روم و پدرم امام سجاد (علیه السلام) نیز راه می رفت [و هروله نمی  کرد]. "وسائل الشیعة، ج‏13، ص: 352"

البته در میان روایات ما از هروله به هنگام طواف منع نشده و به اصطلاح فقها از اطلاق روایات می توان جواز طوافرا چه با سرعت و هروله کنان و چه کُند برداشت کرد ولی طریق بهتر راه رفتن معتدل است.

در هر صورت جریان هروله و عریان کردن کتف مربوط به آن جریان است و هرگز دستوری دائمی نبوده.   شاهد این مدعا آن است که از جناب ابن عباس پرسیدند اینها می گویند پیامبر (صلی الله علیه و آله) امر فرموده اند که مردم به هنگان طواف هروله نمایند. گفت: هم دروغ می گویند و هم راست. پرسیدند چگونه هم دروغ می گویند و هم راست؟ جریان فوق را در مورد هروله و عریان نمودن کتف تعریف کرد و گفت: دفعات بعد که پیامبر به حج مشرف شدند چنین کاری نکردند و چنین دستوری صادر ننمودند.  "وسائل الشیعة، ج‏13، ص: 352"

عذر تقصیر آوردن به درگاه دوست، گرچه همیشه قرین با سرافکندگی و شرم است ولی از آن جهت که به پابوس حضرت محبوب میروی و او را بارجعت خود شاد میکنی فرح بخش و شیرین میشود  .

مولایی از بازگشت و انابه عبدش خوشحال می شود که او را می خواهد. از فرارش غصه دار گشته و چشم به راه باز گشت او می ماند.

مولا به انتظار بازگشت عبدی می نشیند که او را می شناسد و یقین دارد که باز می گردد. اگر اطمینان به آمدنش نداشت چشم انتظارش نمیماند. نه تنها آرزوی آمدنش را به زبان نمی آورد بلکه نامش را از نیز صفحه دل محو می نمود.

افسوس که مولای  ما از قدر ناشناسی و بی مرامی منتظرانش گله ها دارد. ولی با امید، برای بازگشتمان دعا می کند.

در این میان باز هم سخن از جوان است. چراکه بیشترین یاران مهدی (عج) جوانان هستند. پس به هوش برای اجابت امر مولا...

رسول اعظم (ص) فرموده است: "إنَّ اللّه‏َ تَعالى یُحِبُّ الشّابَّ التّائِبَ." خداوند جوان توبه کار را دوست دارد. فرزند او، مهدی (عج) نیز همین را میخواهد: "وَ عَلَى‏ الشَّبَابِ‏ بِالْإِنَابَةِ وَ التَّوْبَة"و بر جوانان توفیق  توبه و انابه روزی کن...

جوان، امید دل فرزند زهراست.

گویا او نیز چشم انتظار بازگشت ماست.

عمریست که از حضور او جا ماندیم                                در غربت سرد خویش تنها ماندیم

او منتظر است تا که ما برگردیم                                        ماییم که در غیبت کبری ماندیم

دل نگران است ولی امیدوار و چشم انتظار باز آمدنمان. لذاست که در حق بهترین دوستانش اینچنین دعا می کند:

خدایا! جوانهای مرا باز گردان...

حسین (علیه السلام) نیز چشم به راه آمدن حُر بود. به محضر امام رسید. پشیمان. "فدایت شوم من همان کسی هستم که همراهت بودم و ازبازگشتت به وطن جلوگیری کردم...گمان نمیکردم که اینان با تو چنین کنند. به درگاه الهی توبه میکنم. آیا توبه من پذیرفته است؟ فرمود: آری خدا توبه ات را می پذیرد."

با آغوش باز او را پذیرفت تا جایی که حُر اذن میدان خواست. رفت و به شهادت رسید. امام خاک از چهره اش برگرفت و فرمود: "همچنان که مادرت نامیده، حُر و آزاد مردی، آزاد در دنیا و آخرت."

حال که می دانیم مولای ما چشم انتظار است، برگردیم.

اگر حسین (ع) یک حُر داشت بیاییم یک کاروان حُر برای فرزندش مهیا کنیم...

او منتظر است تا که ما برگردیم...

. "فَمَا یَحْبِسُنَا عَنْهُمْ‏ إِلَّا مَا یَتَّصِلُ بِنَا مِمَّا نَکْرَهُهُ وَ لَا نُؤْثِرُهُ مِنْهُمْ‏" پس تنها چیزی که ما را از آنان (شیعیان) پوشیده می دارد، چیزهای ناخوشایندی است که از ایشان به مامی رسد و خوشایند ما نیست و از آنان انتظار نداریم... الإحتجاج على أهل اللجاج (للطبرسی)، ج‏2،ص 499

. امام على (علیه السّلام)؛ "أصحابُ المَهدیِّ شَبابٌ لا کُهولَ فیهِم إلّا مِثلُ کُحلِ العَینِ وَالمِلحِ فِی الزّادِ ، وأقَلُّ الزّادِ المِلحُ." یاران مهدى (عج) جوانند و پیران در میانشان نیستند مگر همانند سرمه چشم و (یا) نمک در ره توشه ، و کمترین چیز در توشه نمک است. الغیبه شیخ طوسی، ص: 476

. میزان الحکمة، ج 2، ص 1401

. مفاتیح الجنان به نقل از المصباح للکفعمی، ص:281

."جُعِلْتُ فِدَاکَ أَنَا صَاحِبُکَ الَّذِی حَبَسَکَ عَنِ الرُّجُوعِ وَ جَعْجَعَ بِکَ وَ مَا ظَنَنْتُ أَنَّ الْقَوْمَ یَبْلُغُونَ مِنْکَ مَا أَرَى وَ أَنَا تَائِبٌ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى فَهَلْ تَرَى لِی‏ مِنْ‏ تَوْبَةٍ فَقَالَ الْحُسَیْنُ ع نَعَمْ یَتُوبُ اللَّه‏ علیک." لهوف سید بن طاووس ص: 103

. " فَجَعَلَ یَمْسَحُ التُّرَابَ عَنْ وَجْهِهِ وَ یَقُولُ أَنْتَ الْحُرُّ کَمَا سَمَّتْکَ أُمُّکَ حُرّاً فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ." همان، ص104